جهرم از شهرهای جنوبی فارس است و در حال حاضر زبان فارسی دری در آنجا رواج دارد. پیش از رواج فارسی دری، زبان فارسی میانة شاخه جنوب غربی در این شهر رایج بوده است؛ به همین سبب، تعداد کثیری از واژه های پهلوی ساسانی هنوز در این شهر به کارمی رود که خاص لهجة مردم آن است و به علت شیوع این واژه ها، از لهجة دیگرشهرهای فارس ممتاز گشته است. در این مقاله سعی بر آن داریم تا با معرفی بخشی از این واژه ها، به ریش...

شناسة سوم شخص مفرد، یعنی /-ad/ در لهجة محاوره ای معیار به صورت [e] و در لهجة اصفهانی به صورت [ed] تلفظ می شود. تلفظ معیار نتیجة حذف همخوان /d/ و تبدیل واکة /a/ به  [e]است. ولی در لهجة اصفهانی همخوان /d/ حذف نمی شود، بلکه فقط واکة /a/ به [e] تبدیل می شود. همچنین، در هر دو لهجة محاوره ای معیار و اصفهانی اگرآخرین واج فعل واکة /a/ باشد همخوان /d/ حذف نمی شود، واکة/a/  نیز به واکة [e] تبدیل نمی شود،...

چکیده مقالة حاضر مطالعة تطبیقی دو ترجمة فارسی از نمایشنامة اتللوی شکسپیر، به ترجمة ابوالقاسم خان ناصرالملک و م.ا. به آذین است. هدف از نگارش این مقاله، نشان دادن ضرورت آشنایی مترجم با نشان هشناسی فرهنگی در مطالعة متون نمایشی است. در گام نخست، هدف از این پژوهش، یافتن پاسخ برای این پرسش بوده است: آیا مترجم علاوه بر تسلط به دو زبان مبدأ و مقصد، می بایست به نشانه های فرهنگیِ این دو زبان تسلط داش...

در گذشته در بسیاری از گونه‌های زبان فارسی از جمله در دو لهجة معیار و اصفهانی واکة افتاده /a/ در انتهای واژه‌های زبان فارسی وجود داشته که طی یک تحول درزمانی یک درجه افراشته شده و به واکة /e/ بدل گشته است. این فرایند به طور همزمانی، اما در بافت‌های دیگر، در لهجة اصفهانی نیز به گونه‌ای زایا رخ می‌دهد که یکی از ویژگی‌هایی این لهجه به شمار می‌رود. با این وجود، طی یک فرایند اختیاریِ معکوس که «معکوس‌شد...

هدف از این مقاله، مطالعة کاهش واکه‌ای در واکه‌های لهجة کرمانی است. کاهش واکه‌ای فرایندی است که در هجای بی‌تکیه رخ می‌دهد و طی آن واکه‌ها به سوی واکه‌هایی دیگر گرایش می‌یابند. برای بررسی کاهش واکه‌ای در این لهجه، از 10 گویشور لهجة کرمانی (5 زن و 5 مرد) خواسته شد که 24 واژه (که در 12 واژه، واکه‌ها در هجای تکیه‌بر و در 12 واژة دیگر همان واکه‌ها در هجای بی‌تکیه قراردارند) را سه مرتبه تکرار کنند. صد...

چکیده مقالة حاضر مطالعة تطبیقی دو ترجمة فارسی از نمایشنامة اتللوی شکسپیر، به ترجمة ابوالقاسم خان ناصرالملک و م.ا. به آذین است. هدف از نگارش این مقاله، نشان دادن ضرورت آشنایی مترجم با نشان هشناسی فرهنگی در مطالعة متون نمایشی است. در گام نخست، هدف از این پژوهش، یافتن پاسخ برای این پرسش بوده است: آیا مترجم علاوه بر تسلط به دو زبان مبدأ و مقصد، می بایست به نشانه های فرهنگیِ این دو زبان تسلط داش...

هدف این تحقیق، توصیف و تحلیل چند فرایند واجی پربسامد در لهجة اصفهانی و مقایسة آن با فارسی معیار در چارچوب نظریۀ بهینگی است که نظریه ای نوین در واج شناسی است. این پژوهش به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده و در گرد آوری داده ها از روش میدانی استفاده شده است. بدین منظور، ده ساعت از مکالمة گویشورانِ بین سی تا پنجاه سال ضبط و سپس این داده ها آوانویسی و دسته بندی شده است. بدین ترتیب، با بررسی داده ها در ...

سیّد عبدالرسول عقیلی از چهره­های فرهنگی و ادبی معاصر شهرستان جهرم است که در قالب­های شعری سنتّی و نو، هم به زبان معیار و هم به لهجۀ محلی جهرمی، شعر می­سراید؛ عقیلی با چاپ مجموعه­بازی­های محلّی جهرم، با عنوان آتش­بیار و مجموعه شعر محلّی با نسیم تارُونه، توانمندی و عشق خود به ادبیات فولکلوریک این خطّه از اقلیم ادیب­پرور فارس را به نمایش گذاشته­است. با نسیم تارونه، در بر گیرندۀ چهل و چهار غزل و بیست دوب...

جهرم از شهرهای جنوبی فارس است و در حال حاضر زبان فارسی دری در آنجا رواج دارد. پیش از رواج فارسی دری، زبان فارسی میانة شاخه جنوب غربی در این شهر رایج بوده‌است؛ به‌ همین سبب، تعداد کثیری از واژه‌های پهلوی ساسانی هنوز در این شهر به‌کارمی‌رود که خاص لهجة مردم آن است و به علت شیوع این واژه‌ها، از لهجة دیگرشهرهای فارس ممتاز گشته‌است. در این مقاله سعی بر آن داریم تا با معرفی بخشی از این واژه‌ها، به ری...

سیّد عبدالرسول عقیلی از چهره­های فرهنگی و ادبی معاصر شهرستان جهرم است که در قالب­های شعری سنتّی و نو، هم به زبان معیار و هم به لهجۀ محلی جهرمی، شعر می­سراید؛ عقیلی با چاپ مجموعه­بازی­های محلّی جهرم، با عنوان آتش­بیار و مجموعه شعر محلّی با نسیم تارُونه، توانمندی و عشق خود به ادبیات فولکلوریک این خطّه از اقلیم ادیب­پرور فارس را به نمایش گذاشته­است. با نسیم تارونه، در بر گیرندۀ چهل و چهار غزل و بیست دوب...